Kotłownie

Kotłownia to pomieszczenie wraz z zespołem urządzeń, które umożliwiają wytworzenie energii cieplnej powstałej na drodze spalania paliw stałych lub płynnych.

Centralnym i kluczowym elementem każdej kotłowni jest kocioł, czyli urządzenie, w którym bezpośrednio zachodzi proces spalania paliwa. Kotły można podzielić ze względu na:

  • rodzaj spalanego paliwa - opalane paliwami stałymi (np. węgiel, biomasa) lub paliwami płynnymi (gaz, olej);
  • materiał z jakiego zostały wykonane - stalowe, żeliwne, odporne na korozję;
  • komorę spalania - występują kotły z otwartą lub zamkniętą komorą spalania;
  • pojemność wodną - mniejsze kotły wiszące, popularne w budownictwie mieszkaniowym mają małą pojemność wodną, stojące, większe kotły cechuje duża pojemność wodna;
  • Kocioł tradycyjny a kocioł kondensacyjny.

    Jednym z częściej padających pytań z jakimi spotkaliśmy w trakcie pracy zawodowej było pytanie dotyczące sprawności kotłów jakie chcieli zakupić potencjalni inwestorzy: "Czy możliwe jest aby kocioł albo jakiekolwiek urządzenie miało sprawność większą niż 100 procent ?".

    Zanim będzie można zagłębić się w szczegóły należy zapoznać się z wielkościami jakimi opisuje się kocioł.

    Moc kotła - jest to ilość energii cieplnej jaka zostaje przekazana czynnikowi grzewczemu.

    Moc znamionowa kotła - jest to podawana przez producenta kotła moc uzyskiwana podczas spalania. Należy pamiętać,że jest ona określana dla warunków ustalonych, czyli dla projektowej, niezmiennej w czasie temperatury czynnika wypływającego z kotła (zasilającego instalacje), wpływającego do kotła (powracającego z instalacji) oraz dla stałego strumienia objętościowego.

    Ciśnienie robocze - jest to parametr opisujące maksymalne dopuszczalne ciśnienie jakie może panować w przyłączonej do kotła instalacji hydraulicznej, aby zapewnić jego stałą i bezawaryjną pracę. Inaczej może być nazywane ciśnieniem dopuszczalnym.

    Ciepło spalania - jest to ilość ciepła uzyskana w wyniku całkowitego spalania jednostki masy lub objętości paliwa w warunkach ustalonych przy jednoczesnym schłodzeniu produktów spalania do temperatury otoczenia.

    Wartość opałowa paliwa - jest to ciepło spalania pomniejszone o ciepło potrzebne do całkowitego odparowania wody znajdującej się w spalinach.

    Sprawność - to parametr opisujący jak bardzo efektywnie w urządzeniu następuje proces wytwarzania energii. Najprościej rzecz ujmując jest to stosunek energii uzyskanej do całkowitej energii zużytej w procesie jej wytwarzania, wraz z wszystkimi stratami.

    Sprawność kotłów tradycyjnych wynosi przeciętnie 90% a kondensacyjnych nawet 109%. Dlaczego tak się dzieje?

    Opuszczające kocioł spaliny zawierają parę wodną, która napotykając chłodniejszą powierzchnię kanału spalinowego będzie wykraplać się na jego powierzchni. Ciepło, które można odzyskać z takich skroplin nazywa się ciepłem utajonym. Wcześniejsze rozwiązania konstrukcyjne uniemożliwiały skuteczne odzyskanie ciepła utajonego a przyjęty sposób obliczania sprawności kotłów uwzględniał wartość opałową, która jak już wcześniej napisaliśmy jest pomniejszona o ciepło potrzebne do osuszenia spalin. Mimo to, metodyka obliczeń pozostała ta sama.

    W rzeczywistości obliczając sprawność kotłów kondensacyjnych z uwzględnieniem ciepła spalania zamiast wartości opałowej otrzymamy sprawność, która nie będzie przekraczać 100 procent, jednak dalej będzie znacząco wyższa od sprawności kotłów tradycyjnych.